• De Britse vermogensbeheerder Ruffer denkt dat de Japanse yen een enorme comeback kan maken.
  • Als dat gebeurt, kan dat grote gevolgen hebben voor financiële markten.
  • Er zijn veel internationale beleggers die momenteel goedkoop geld lenen in Japan om dat elders te beleggen.
  • Lees ook: Waarom de Japanse yen een alarmsignaal kan geven voor de beurs

Japan lijdt al jaren onder zeer lage inflatie en dat heeft geleid tot een extreem monetair beleid met ultralage rentes. Door lenen erg goedkoop te maken, probeert de Japanse centrale bank investeringen en de consumptie te stimuleren om prijsstijgingen aan te wakkeren.

De lage rente in Japan heeft internationale beleggers ertoe aangezet miljarden te lenen in Japan en daarmee vervolgens buiten Japan te beleggen in onder meer aandelen. Deze zogenoemde ‘carry trade’ is lucratief, maar ook riskant.

Als rentes in Japan serieus zouden stijgen, dan heeft dat een aantal gevolgen. Voor internationale beleggers die yens hebben geleend en deze na omwisseling in euro’s en dollars buiten Japan hebben belegd, nemen de leenkoten toe. Dit kan ertoe leiden dat beleggers gedwongen worden om bijvoorbeeld aandelen of obligaties in de VS en Europa te verkopen om yen-leningen af te betalen.

Verder kan een hogere Japanse rente de relatieve aantrekkelijkheid van de yen versus de dollar en de euro doen toenemen. Dit kan de koers van de yen verder stuwen. Een hogere koers van de yen betekent ook dat het aflossen van yen-leningen duurder wordt voor beleggers die geld in euro- of dollarbeleggingen hebben gestoken. Ook dit kan een impuls geven tot verkopen op financiële markten in de VS en Europa.

Een vermogensbeheerder die gokt op een omkering van de 'carry trade' met de Japanse yen, is Ruffer. Deze Britse professionele belegger heeft eerder gokjes gewaagd in tijden van financiële onrust met grote beweeglijkheid van beurskoersen. Hieraan heeft Ruffer de bijnaam '50 Cent' overgehouden.

Ruffer heeft omgerekend zo'n 25 miljard euro aan vermogen onder beheer. De bijnaam '50 Cent' kreeg de vermogensbeheerder in 2017, toen Ruffer speculeerde met opties op de Amerikaanse VIX-index met een prijs van 50 dollarcent. Aanvankelijk leverde dat grote verliezen op, maar uiteindelijk bleek sprake van een succesvolle gok.

Ruffer heeft dit jaar ingezet op een forse stijging van de Japanese yen. De yen is dit jaar echter met meer dan 14 procent gedaald tegenover de dollar, waardoor de beleggingsfondsen van Ruffer relatief slecht hebben gepresteerd.

Toch verwacht topman Jonathan Ruffer nog steeds een grote ommekeer, zo schrijft hij in een deze maand verschenen analyse. "Met valuta is het altijd gevaarlijk om te anticiperen op een koersverandering, zelfs als de fundamenten erom vragen. Wij geloven dat de yen om technische redenen 'oversold' is. Waarschijnlijk gaat de yen sterk stijgen. En als dat gebeurt, gaat dat waarschijnlijk in de de vorm van een snelle, oncontroleerbare opwaartse beweging."

Japanse yen verliezer in 2023, maar omkeer ligt op de loer

De gestage daling van de yen dit jaar heeft speculaties aangewakkerd dat de Japanse centrale bank uiteindelijk zal ingrijpen om de eigen munt te ondersteunen. In de zomer heeft de centrale bank het beleid om rentes op de kapitaalmarkt in Japan laag te houden iets minder stringent gemaakt, maar dit was niet genoeg om de rente in Japan aantrekkelijker te maken vergeleken met buitenlandse rentes.

Ruffer gokt erop dat er een dynamiek ontstaat waarbij buitenlandse beleggers gedwongen worden om yens te kopen: "Dit kan werken als een katalysator. Als dat het geval is in een periode van financiële onrust, kan de koers van de yen net zo heftig bewegen als in 2008."

Destijds steeg de yen in een week tijd met 10 procent tegenover de dollar en de Japanse munt won in een paar weken meer dan 30 procent tegenover de euro.

Ruffer verwacht dat er ook meer vraag naar yens komt vanuit Japan zelf. Hij verwijst daarbij naar de volgende dynamiek. Als de centrale bank van Japan het beleid om rentes op de kapitaalmarkt laag te houden loslaat (om met een hogere rente de yen aantrekkelijker te maken), betekent dit dat de centrale bank delen van zijn obligatiebezit gaat verkopen. Door bijvoorbeeld Japanse (staats)obligaties te verkopen op de financiële markt zullen koersen van deze obligaties dalen. Aangezien de koers en de rente van obligatieleningen omgekeerd bewegen, zullen kapitaalmarktrentes stijgen.

Volgens Ruffer zullen obligatieleningen die de Japanse centrale bank verkoopt, veelal aangekocht moeten worden door banken in Japan. Om die aankopen te financieren moeten Japanse financiële instellingen buitenlandse beleggingen verkopen en vervolgens dollars en euro's omwisselen in yens, wat een koersverhogend effect heeft op de yen.

"Voor een deel van de buitenlandse beleggingen is het valutarisico afgedekt, maar een groot deel zal nog steeds in lokale valuta worden aangehouden, waarbij de omzetting in yen in een kort tijdsbestek plaatsvindt", aldus Ruffer.

LEES OOK: Waarom de Japanse yen een alarmsignaal kan geven voor de beurs